Altı tane batı Avrupa devletinin bir araya gelip 1958 senesinde roma şehrinde kurulmuş olan Avrupa ekonomik topluluğu ekonomik olması kadar siyasi bir birlik oluşturma amacı taşımıştır.1965 tarihli olan füzyon anlaşması ile Avrupa topluluğu ismini almış olan birlik,1992 senesinde Maastricht anlaşması ile tüm ortaklar tarafından yapılan kabul edilmesiyle 1995 senesinden itibaren Avrupa birliği adını almıştır.
Birliğin ortak politikası ise ekonomik ve parasal politikayla bağlı olduğu görüşü hâkim olması ile kullanılan ortak para birimi ve ortak para sistemini kullanımını uygulama neticede 1979 senesinde oluşmuştur.
AVRUPA PARA YILANI POLİTİKASI
Ortak ekonomik çaba sarf eden birlik ülkeleri birleşme yolunda ilk adımlarını 1969 senesinde Lahey’de yapılmış olan toplantıda atmıştılar.1970 senesinde kabul edilmiş olan werner raporu ile Avrupa birliği sistemine kademeli bir geçiş başlamıştır.
1972 senesine gelindiğinde ‘’ortak parasal dalgalanma sınırı’’ benimsemişlerdir. Bu sisteme ise Avrupa yılanı adı verilir. Diğer anlamı ise tüneldeki yılan ve tünelsiz yılan olarak 2 şekilde ayrılmıştır.
Tüneldeki yılan; Avrupa para yılanı sisteminde olmuş olan Avrupa birliği parasının dalgalanmasında ikili bir sınır uygulanmıştır. Birlik ülkeleri kendi paraları arasında olan dalgalanma sınırına yılan ve Amerikan doları karşısında dalgalanma sınırına ise tünel adını vermişlerdir.
Birlik ülkeleri paraları birbirlerine karşılık dalgalanma marjı olarak yüzde 2,25, ile sınırlandırmıştır ve bu paralar Amerikan doları karşısında yüzde 4,5 oranında dalgalanabilmiştir. Dolayısıyla paralar arasında yüzde 2,25’lik sınır yılan ve yüzde 4,5’luk sınır ise yılanın dolaşacağı tünelin geniş olduğunu bildirmektedir.
Tünelsiz yılan ise; 1973 senesinde Amerikan doları ikinci kez devalüasyonu yaşamış, birlik ülkeleri mili paralarını ayrı olarak dolar karşısında belli bir sınıra tabi olmadan dalgalanmaya bırakabileceklerini benimsemişlerdir.
Tüneldeki yılan ise uygulaması ortadan kaldırıldığı için bu sisteme tünelsiz yılan adı verilmiştir.
1979 senesinde aşırı kur dalgalanmalarının önüne geçmek için ve istikrarlı bir piyasaya kavuşmak için Avrupa para sistemi oluşturulmuştur.
Sistemin işleyişi ise ülkelerinin paralarının birbirlerine karşı olan değerini dar sınırlar içerisinde tutmayı amaçlamıştır.
Her üye ülke parası öteki olan ülkelerin paralarına karşı yüzde 2,25 oranında dalgalanabilme izni verilmiştir. Avrupa para sisteminin hesap birimi ve ödeme aracı olarak Avrupa para birimi ECU oluşturulmuştur. Bu sistem uluslararası para fonu nu sdr sistemine benzemiştir.
ECU sepetini oluşturmuş olan birlik üyesi ülkeler paralarının ağırlıklı olarak sabit tutarlar toplamına eşitlemişlerdir. Her ülkenin sepet içindeki varlığı ülkelerin birlik içerisindeki ekonomik güçleri ile orantılı olmuştur.
EURO’YA GEÇİŞ SÜRECİ
1992 senesinde Hollanda da Maastricht şehrinde imzalanmış olan Maastricht anlaşması Avrupa birliğinde 1999 senesinde tek para sistemine geçiş süreci öngörülmüştür. Uzun çalışmalardan sonra Euro adı verilen ortak para birimi 1 Ocak 1999 tarihinde resmen uygulanmıştır.1998 senesinde ise Avrupa parlamentosunda yapılan toplantıda 15 Avrupa birliği üyesi daha sonra ise Yunanistan’ın parasal birliğe girişi kabul edilmiştir. Danimarka, İsveç ve İngiltere bazı sebeplerden dolayı Euro parasının dışında kaldılar.
1 Ocak 1999 tarihinde 11 ülkenin ulusal parası yerini alacak olan Euro 3 sene boyunca hesaplarda, çeklerde, havale vb. işlemlerde para birimi olarak kullanılmıştır. Kâğıt ve madeni para tedavüle sürülmemiştir.11 ülkenin yurttaşları yeni para birimlerine yavaş yavaş alışmışlardır. Euro da hızlı bir gelişme süreci yaşanmaya devam etti.1 Ocak 2002 senesinde kâğıt ve madeni para piyasaya hızlıca sürülmüştür.28 Şubat 2002 tarihinden itibaren, on iki ülkede eski ulusal para birimleri tedavülden kaldırılmış ve Euro tek para haline gelmiştir.2007 senesinde Slovenya, 2009’da Malta ve Kıbrıs,
2011’de ise Estonya, 2014^de Letonya ve 2015 senesinde Litvanya Euro para kullanmaya başlamışlardır. Euro resmi para olarak kullanan ülke sayısı 19 sayısına ulaşmıştır. Dokuz tane devletin Avrupa birliğine üye olmasına karşın, Euro para kullanmamışlardır. İngiltere ise 2016 senesinde Lizbon anlaşmasına dayanarak 50.maddesinde 44 senelik üyeliğinin ardından Avrupa birliğinden ayrılma sürecini başlatıp tamamlamıştır.
